فعالیتهای علمی ـ فرهنگی
منیـب ماگلاجلیچ در 24 مـارس 1945م در بانیـا لـوکا (یوگسلاوی فـدرال دموکراتیک) به دنیا آمد. ایشـان تحصیلات ابتدایی و دبیرسـتان را در زادگاهش به پایان رسـاند و اولین مدرک خود را در سـال 1970م در رشـته تاریخ ادبیات یوگسلاوی و زبان صرب کرواتی از دانشـکده هنر دانشـگاه سـارایوو دریافت کرد. ماگالاجلیچ در سـال 1974م مدرک کارشناسـی ارشـد خود را از دانشکده هنر دانشـگاه زاگـرب و مـدرک دکترا را در سـال 1980م اخذ نمود. ایشـان بیـش از چهـل سـال، اسـتاد زبـان و ادبیـات بوسـنیایی و از اسـتادان پـرکار دانشـکده فلسـفه سـارایوو بـود کـه در طـول زندگـی علمـی و پژوهشـی پربـار خـود، مطالعـات، تکنگاریهـا، نقدهـا، بررسـیها و طرحهـای متعـددی نوشـت، وی همچنیـن کتابهـا، مجلات، مجموعههـا و یادمانهـای مهمـی را ویرایـش کـرد. توجـه آن مرحـوم در کتابهـا و مقالاتـش بـه حماسـه در ادبیـات بوسـنیایی و موسـیقی مسـلمانها در دوره عثمانـی بـود. ایشـان زندگـی خود را وقف پژوهش کـرده بود. منیب به مادیات اعتنایی نداشـت و در وضعیتی متوسـط زندگی میکرد و ذهنش همواره در جسـتجوی شـناخت و فهـم تاریـخ و فرهنـگ بـود. منیـب ماگلاجلیچ بیـن سـالهای 1994م و 2001م از بنیانگـذاران و رئیـس انجمـن فرهنگـی بوسـنیایی پرپـورود (Preporod) بود. پروفسـور منیـب ماگلاجلیچ علاوه بـر تألیـف دههـا کتـاب و مقالـه، دو کتـاب نهجالبلاغـه و صحیفـه سـجادیه را بـه زبـان بوسـنیایی ترجمـه کـرده اسـت.
فعالیتهای سیاسی
پروفسـور منیب علاقهای به عضویت در احزاب مختلف سیاسـی نداشـت؛ اما بهعنوان منتقد فعالیـت میکـرد و بـه نقـد عملکرد مقامات دولتی میپرداخت. ایشـان زمانی کـه در فضای جامعه بوسـنی، صحبـت از بوشـنیاکها و ناسیونالیسـم بوشـنیاکی بـود، از اندیشـه و تخصـص خـود بهـره بـرد و بـا رویکـرد اصالحگرایانـه وارد میـدان شـد و خطـر ناسیونالیسـم قومـی، خطر تجزیه بوسـنی و هرزگوین و خطر تشـکیل سـه دولت مسـتقل در خاک بوسـنی و هرزگوین* را هشـدار میداد. سـخنان مشـهور ایشـان در جمـع روشـنفکران مسـلمان در سـال 1993م، موجـب خشـم ناسیونالیسـتها شـد. این سـخنان اعتراضی او هیچگاه از چشم قدرتمداران و ناسیونالیستهای مسـلمان دور نمانـد و از ایـنرو مـورد اعتمـاد حـزب و دولـت قـرار نگرفـت؛ امـا شـخصیت او مورد احترام همه احزاب بود. ایشـان اسـتفاده ابزاری از دین برای سیاسـت و سیاسـت برای قدرتطلبی را بـه یـک انـدازه خطرناک میدانسـت. بوسنی وهرزگوین، از کشورهای شرق اروپا با اکثریت مسلمان است.
آشنایی با ایران
آشـنایی وی بـا ایـران از دهـه 1980م آغـاز شـد. او جـزو نخسـتین روشـنفکرانی بـود کـه در حلقههای فکری دهه هشـتادم با دوسـتداران انقلاب اسلامی ایران آشـنا شـد و به تدریج خود را در مسـیر تحـول فکـری و معنویـت دینـی قـرار داد. منیب به ایران علاقه و عشـقی بیحد داشـت و چندیـن بـار بـه ایـن کشـور سـفر کـرد. ایشـان ایران را یـک جهان بـزرگ فرهنگی و تمدنی بـرای تمام مسـلمانان جهان میدانسـت. وی بیشـتر مجـذوب مرحـوم علامـه محمدتقـی جعفـری* و سـادگی و تواضـع آن شـخصیت بـزرگ علمـی بـود. منیـب در ایـران همکاریهایی با بنیاد ملاصدرا داشـت و بهعنوان ویرایشـگر در ایـن مجموعـه فعالیـت کرده اسـت.
رحلت
سـرانجام ماگلاجلیچ پـس از عمـری تلاش و مجاهـدت، در 19 اکتبـر 2015م برابـر بـا ۲۷ مهـر ۱۳۹۴ش در سـارایوو بـر اثـر ایسـت قلبـی دار فانـی را وداع گفـت و بـه دیـار باقـی شـتافت. مراسـم تشـییع جنـازه وی در 21 اکتبـر در مسـجد قاضـی خسـرو بیـگ برگـزار شـد و پیکـرش در قبرسـتان راونـه باکـی در سـارایوو آرام گرفـت.