زندگینامه
مرتضـی بهـای (Murtaza bhai) در ۳ مـارس ۱۹۴۴م (۱۲ اسـفند ۱۳۲۲ش)، در منطقـه اوجیجـی، کیگومـا کشـور تانزانیـا چشـم بـه جهـان گشـود و چهارمین فرزنـد رمضان علی بهـای و مریم بهـای جیـوراج بـود کـه دارای دوازده فرزنـد بودند. مرتضی بهای تحصیلات ابتدایی خود را در کیگوما بـه پایـان رسـاند و سـپس در سـال ۱۹۶۴م، بـه دارالسلام نقلمکان کـرد تـا دبیرسـتان را ادامه دهد. پـس از اتمـام تحصیلات، در سـال ۱۹۶۷م، بـه وزارت آمـار بخـش سرشـماری پیوسـت و در سـال ۱۹۷۱م، بـه موانـزا نقلمکان کـرد و در آنجا تجارت را با قطعات یدکی خودرو و سختافزار آغاز کرد. ایشـان سـپس در سـال ۱۹۷۵م، بـه دارالسلام بازگشـت، جایـی کـه او و برادرانـش بـا موفقیت، مرکز عکاسـی را تأسـیس کردند که در طول سالها گسـترش یافت و شـامل شرکتهای Micro-Geo و تجهیـزات عکاسـی بود.
فعالیتهای تبلیغی
مرتضـی کربلا، شـخصیتی دوستداشتنی، جـذاب و الهامبخش داشـت. او خدمـات اجتماعی خـود را در سـنین جوانـی در کیگومـا بهعنوان خدمـت داوطلبانـه جماعـت آغـاز کـرد و سـپس قبـل از منصـوب شـدن بهعنوان دبیـر مشـترک جماعـت کیگومـا، در کمیتـه جماعـت (Jamaat Committee) در سـال ۱۹۶۷م، مشـغول به کار شـد. ایشـان نقش مهمی در آغاز مراسـم شـب عاشـورا داشـت. ایـن مراسـم بـرای اولیـن بـار در کیگومـا در سـال ۱۹۶۹م شـروع شـد. سـنتی که تا به امروز توسـط مؤسسـه «بلال مسـلم میشـن» ادامه دارد. مرتضی در طـول چنـد سـالی کـه در موانـزا بـود، بهعنوان یـک داوطلب خدمـت کرد و عضو کمیته باشـگاه ورزشـی جعفـری بـود.
مرحـوم مرتضـی کربلا در سـال ۱۹۷۵م در دارالسلام بـه گـروه داوطلبانـه اتحادیـه اثناعشـری پیوست که در بخشهای مختلف جماعت و همچنین به اتحادیه اثناعشری و اتحادیه باشگاه ورزشی Union Club Sports خدمـات ارائـه میکرد. ایشـان بهطور فعـال در برنامههای مختلف گروه داوطلبانـه اتحادیـه اثناعشـری IUVC شـرکت داشـت. برنامههای ایـن اتحادیـه عبـارت بودنـد از:
کمکرسانی بـه قربانیـان سـیل روفیجـی، کمیته ویژه سازماندهی مراسـم شـب عاشـورا، مجلس سـالانه باگامویو نام شـهری در تانزانیا (روز حسـین(ع)و میلادالنبی(ع) در دارالسلام (بزرگترین شهر تانزانیا).
آن مرحوم از سالهای ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۶م، بهعنوان مدیر بخش پسـران مدرسـه حسـینی خدمت کرد و همچنین از سـال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷م، رئیس مؤسسـه تبلیغی بلال مسـلم میشـن در تانزانیا بود.
ایشـان در سـال ۲۰۰۷م، به بخش آرشیو فدراسـیون آفریقا مجمع عمومی مؤسسـه تبلیغی بلال ملحق شـد و در سـال ۲۰۱۶م، بهعنوان رئیس آن منصوب شـد و تا زمان وفاتش این سـمت را بر عهده داشـت. او علاقه زیادی به تاریخ جماعت اثناعشـری داشـت. مرتضـی کربلا همچنیـن مجموعـه شـخصی بزرگـی از عکسهای گسـترده از جماعـت، مسـاجد، امـام بارگاهها*، مـردم و مناسبتهای مختلف داشـت که سالها در حال جمعآوری و حفـظ آنها بـوده اسـت. ایشـان چشمانداز ایجـاد یـک کتابخانـه و گالـری در دفاتر جدیـد AFED در دارالسلام داشـت و طرح کامل آن را در هشـتاد و دومین جلسـه شـورای عالی که در دسـامبر ۲۰۲۰م برگـزار شـد ارائه کرد.
افتخارات
مرحـوم مرتضـی کربلا بهپاس خدمـات افتخـاری و ایثارگرانـه خـود بـه جامعـه و بشـریت بهویژه بـه جماعـت اثناعشـری، در هشـتاد و دومیـن جلسـه شـورای عالـی کـه در دسـامبر ۲۰۲۰م، در دارالسلام برگزار شـد، از دسـت حاج شـبیری نجفی، رئیس فدراسـیون آفریقا، مدال عباسـی را دریافت کرد. مدال عباسـی، از مدالهایی اسـت که فدراسـیون جماعات شـیعه خوجه اثناعشـری، بهپاس خدمـات و زحمـات افـرادی کـه در ترویج مذهب شـیعه نقـش ایفا کننـد، تقدیم میکند. ایـن مـدال بـه نـام حضـرت عباس(ع) نامگذاری شـده اسـت.
ایشـان در سالهای پایانـی عمـرش بهطور فعال درگیر آمادهسازی برنامه گفتگوی فدراسـیون آفریقـا بـا عنـوان «پانجـو اوگانـدا» بـود، برنامهای که توسـط بخش آرشـیو با همـکاری بخـش رسـانه فدراسـیون آفریقـا در ماه مبارک رمضـان برنامه ریزی شـده بود.
رحلت
حـاج مرتضـی رمضان علی جیـوراج در روز جمعـه 2 آوریـل ۲۰۲۱م (۱۳ فروردیـن ۱۴۰۰ش) دعـوت حـق را لبیـک گفـت و بـه دیـار باقـی شـتافت. پیکـر آن مرحـوم در شـهر دارالسلام به خاک سـپرده شد.