حاج کاظم عبدالحسین محمد مشهور به حاجی کاظم
حاج کاظم عبدالحسین محمد مشهور به حاجی کاظم (۱۹۳۱-۲۰۱۸م)، یکی از خیّرین سرشناس و برجسته مکتب اهل‌بیت(ع) در کشورکویت بود. ایشان عمل به آیه شریفه جهاد با اموال را در صدر برنامه‌های خود قرار داد تا جایی که اموال و دارایی‌هایش را در طبق اخلاص گذاشت و در راه خدمت به پیروان مکتب اهل‌بیت(ع) تقدیم نمود.
مرحوم حاجی کاظم در راستای رفع فقر از پیروان اهل‌بیت(ع) و محرومیت‌زدایی از مناطق آنها تلاش‌های فراوانی کرد. این خیر بزرگ شیعه، خدمات انسان‌دوستانه بسیاری در مناطق مختلف جهان همچون کویت، هند، پاکستان، افغانستان و ایران و نیز کشورهای آفریقایی و حتی اروپایی انجام داد و در دوران حیات پربرکتش مساجد، بیمارستان‌ها، چا‌ه‌ها، مجتمع‌های مسکونی برای نیازمندان و همچنین مراکز فرهنگی- اجتماعی بسیاری در مناطق مختلف جهان احداث نمود.
مرحوم حاج کاظم با مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در ارتباط بود هر چند که خدمات ایشان محدود و منحصر به شیعیان نبود بلکه همه مسلمانان و پیروان دیگر ادیان را نیز پوشش می‌داد.
زندگی‌نامه
کاظم عبدالحسین محمد در سال ۱۱۹۳م در کشور کویت چشم به جهان گشود و در چهار سالگی پدر و مادر خود را از دست داد. ایشان در جوانی وارد بازار کار و صنعت برق شد و پس ازمدتی با پشت‌کار فراوان یک فروشگاه لوازم برقی راه‌اندازی کرد و از همان ابتدا دست‌به کار خیر شد و حتی فرزندان خود را برای کارهای عام‌المنفعه به کشورهای دیگر می‌فرستاد.
ارتباط با علما و مراجع تقلید
از ویژگی‌های بارز حاج کاظم علاقه به علما و ارتباط با آنها بود. ایشان با عالمانی چون سید علی شبّر و آیت الله عباسلامهری از علمای کویت ارتباط مستقیم داشت و مورد اعتماد آنها بود. ارتباط ایشان با عالمان تنها منحصر در کویت نبود بلکه با عالمان دیگر کشورهای اسلامی نیز همکاری می‌کرد. آیت الله سید محسن حکیم، آیت الله سید محمود شاهرودی، آیت الله سید ابوالقاسم خویی، آیت الله شهید سید محمدباقر صدر، آیت الله سید محمدرضا گلپایگانی و آیت الله محمد فاضل لنکرانی، آیت الله سید علی سیستانی، آیت الله ناصر مکارم شیرازی، علامه سید مرتضی عسکری، آیت الله صافی گلپایگانی و علامه سید محمدحسین فضل‌الله ازجمله عالمانی بودند که حاج کاظم با آنها در ارتباط بوده و آنها را در امور مختلف مالی پشتیبانی می‌کرد تا جایی که نماینده تام‌الاختیار برخی از آنها نیز بود. طبق همین اعتماد بود که آیت الله العظمی خویی ایشان را به عنوان یکی از اعضای اصلی هیئت امناء مؤسسه خیریه امام الخویی لندن منصوب کرده بود.
ارتباط با مردم و نیازمندان
حاج کاظم که مردی سخت‌کوش و خستگی‌ناپذیر بود، تمام زندگی و دارایی‌های خود را وقف نیازمندان، مستضعفان، مصیبت‌دیدگان، یتیمان و مستمندان کرد و عیادت از بیماران و شرکت در مراسمات ترحیم تا پایان عمرش حتی زمانی که بیمار و ضعیف بود را ترک نکرد. ایشان همواره به حمایت از طلاب علوم دینی کویتی و خانواده‌هایشان و ساخت آپارتمان برای آنها می‌پرداخت.
خدمات اجتماعی فرهنگی
رویکرد حاج کاظم در انجام اعمال بشردوستانه و خدمت به مردم منحصر به کشور کویت نبود بلکه با نگاهی فراملی، مسلمانان سایر کشورها را نیز مورد حمایت قرار می‌داد. ایشان دربسیاری از کشورها، به تأسیس و مدیریت مراکز علمی، فرهنگی و اجتماعی همت گماشت که برخی از آنها عبارت‌اند از:
- ایجاد کار اطلاع‌رسانی دینی-فرهنگی در کویت با افتتاح مسجدالنقی(ع)؛ مسجدالنقی در سال ۱۹۶۷م افتتاح شد و با نمازهای دسته‌جمعی، مجالس ذکر، ادعیه، درس و سخنرانی در معرفی اسلام جامع برای تربیت نسل‌های آینده تلاش می‌کند.
- تأسیس انتشارات دارالتوحید للنشر و التوزیع؛ این انتشارات در سال ۱۹۷۶م تأسیس شد. چاپ و انتشار میلیونی بیش از سیصد عنوان درموضوعات و مفاهیم مختلف اسلامی به زبان‌های مختلف، چاپ میلیون‌ها بروشور و پخش رایگان آن بین مردم و همچنین چاپ کتاب‌چه‌هایی در زمینه اندیشه اسلامی به زبانی ساده و روان برای عموم مردم از جمله فعالیت‌های این انتشارات است.
- تأسیس مؤسسه و ستاد اتحاد برای حج در سال ۱۹۷۹م؛ این مؤسسه که به مؤسسه «حاج کاظم» نیز شهرت دارد، یکی از بهترین سازمان‌هایی است که با طرح جامعی برای انجام مناسک حج و تأمین نیازهای ضروری زائران خانه خدا و همچنین ایجاد فضای آموزشی اخلاقی در ایام حج، فعالیت می‌کند.
- تأسیس بنیاد البلاغ؛ مرکز فرهنگ البلاغ در سال ۱۹۸۰م تأسیس شد. چشم‌انداز فکری و عملی مؤسسه، برخاسته از نیاز به طرح‌های فرهنگی، آموزشی و آگاه‌سازی پیشگامانه با نگاه روش‌مند قرآنی است. وبسایت البلاغ نیز که در سال ۱۹۹۸م تأسیس شده یکی از مهم‌ترین وبسایت‌های فرهنگی است و منبع مهمی برای اطلاعات ارزشمند و موضوعات جالب به شمار می‌رود.
- تأسیس کتابخانه اهل‌بیت(ع) در پاریس؛ کتابخانه اهل‌بیت(ع) در سال 1982 م در پاریس تأسیس شد. مؤسسه الهدی نیز زیر نظر این مرکز برای انتشار کتب اسلامی پدید آمد.
- تأسیس بنیاد اهل‌بیت(ع) این مرکز که در سال ۱۹۸۴م تأسیس شد، فعالیت‌های متعددی در کشورهایی چون کنیا، اوگاندا، تانزانیا، سوریه، هند، پاکستان و ایران دارد. فعالیت‌های اجتماعی و عمرانی، تعلیم و تربیت، ساخت مراکز دینی-فرهنگی، نگهداری از ایتام، احداث مسکن و مراکز پزشکی، تأسیس حوزه‌های علمیه ازجمله فعالیت‌های این مرکز است.
- تأسیس انجمن اهل‌بیت(ع) در پاریس؛ این انجمن در سال ۱۹۹۲م در پاریس تأسیس شد. معرفی و گسترش اسلام، دعوت به ارشاد و اصلاح اجتماعی، انجام فعالیت‌های مختلف از قبیل گفتگو، سمینار، جشن‌ها، تشکیل مجالس ادعیه و اهل‌بیت(ع) و دروس حوزوی از جمله اهداف آن است.
- تأسیس حسینیه دارالزهرا(س)؛ این حسینیه در سال ۱۹۹۵م تأسیس شد و به عنوان یکی از مراکز اسلامی، بستری برای آگاهی‌بخشی به شیعیان است که همه گروه‌های سنی را پوشش می‌دهد. فعالیت‌های متنوعی چون اردوی ارشاد، برگزاری جشن‌ها، سمینارهای فرهنگی و آموزش معارف اسلامی برای مردان و زنان از جمله کارهای دینی-فرهنگی این حسینیه است.
- مؤسسه خیریه امام الخویی در لندن؛ این نهاد بین‌المللی توسط آیت الله خویی در سال ۱۹۸۹م در لندن تأسیس شد. حاج کاظم از اعضای اصلی آن محسوب می‌شد. این بنیاد فعالیت‌های مختلفی از جمله خدمات اجتماعی، رسانه‌ای، فرهنگی و مذهبی را انجام داده و انجمن‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی فراوانی را مدیریت می‌کند. این مؤسسه یکی از مدارس دانشگاهی معمولی در بریتانیا محسوب می‌شود.
رحلت
حاج کاظم، سرانجام پس از عمری تلاش و کوشش در روز سه‌شنبه ششم صفر ۱۴۴۰ق مصادف با ۲۵ مهر ۱۳۹۷ش دعوت حق را لبیک گفت و به دیار باقی شتافت. حضور گسترده مردم در مراسم ختم، پیامهای تسلیت فراوان از اشخاص و مجامع گوناگون و مراسم ترحیم گسترده در اقصا نقاط دنیا، نشان از محبوبیت او نزد جامعه جهانی دارد.
همچنین در پی رحلت ایشان، شخصی‌تها و نهادهای سیاسی و مذهبی درگذشت ایشان را تسلیت گفتند. در پیام تسلیت حسین المعتوق عضو کویتی شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) آمده است:
«این مرد مخلص نقش مهمی را در خدمت به اسلام و برافراشتن پرچم این دین از راه کمک به تشکیل مؤسسات دینی و کمک به حوزه‌های علمیه و مساعدت به حرکت اسلامی مخلص و فعال در کشورهای مختلف جهان ایفاکرد. او به کمک به محرومین و مظلومین و سرپرستی ایتام و خانواده‌های مستضعف اهتمام داشت و در کنار مجاهدین در مواجهه با حزب ظالم بعث عراق ایستاد و از مهم‌ترین اشخاص مورد اعتماد مرجع شیعه آیت الله سید ابوالقاسم خویی بود. همچنین نقش بارز این مرد در تلاش برای وحدت صف و تقویت روحیه وحدت و الفت فراموش شدنی نیست.»
حاج کاظم عبدالحسین محمد مشهور به حاجی کاظم (۱۹۳۱-۲۰۱۸م)، یکی از خیّرین سرشناس و برجسته مکتب اهل‌بیت(ع) در کشورکویت بود. ایشان عمل به آیه شریفه جهاد با اموال را در صدر برنامه‌های خود قرار داد تا جایی که اموال و دارایی‌هایش را در طبق اخلاص گذاشت و در راه خدمت به پیروان مکتب اهل‌بیت(ع) تقدیم نمود.
مرحوم حاجی کاظم در راستای رفع فقر از پیروان اهل‌بیت(ع) و محرومیت‌زدایی از مناطق آنها تلاش‌های فراوانی کرد. این خیر بزرگ شیعه، خدمات انسان‌دوستانه بسیاری در مناطق مختلف جهان همچون کویت، هند، پاکستان، افغانستان و ایران و نیز کشورهای آفریقایی و حتی اروپایی انجام داد و در دوران حیات پربرکتش مساجد، بیمارستان‌ها، چا‌ه‌ها، مجتمع‌های مسکونی برای نیازمندان و همچنین مراکز فرهنگی- اجتماعی بسیاری در مناطق مختلف جهان احداث نمود.
مرحوم حاج کاظم با مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در ارتباط بود هر چند که خدمات ایشان محدود و منحصر به شیعیان نبود بلکه همه مسلمانان و پیروان دیگر ادیان را نیز پوشش می‌داد.
زندگی‌نامه
کاظم عبدالحسین محمد در سال ۱۱۹۳م در کشور کویت چشم به جهان گشود و در چهار سالگی پدر و مادر خود را از دست داد. ایشان در جوانی وارد بازار کار و صنعت برق شد و پس ازمدتی با پشت‌کار فراوان یک فروشگاه لوازم برقی راه‌اندازی کرد و از همان ابتدا دست‌به کار خیر شد و حتی فرزندان خود را برای کارهای عام‌المنفعه به کشورهای دیگر می‌فرستاد.
ارتباط با علما و مراجع تقلید
از ویژگی‌های بارز حاج کاظم علاقه به علما و ارتباط با آنها بود. ایشان با عالمانی چون سید علی شبّر و آیت الله عباسلامهری از علمای کویت ارتباط مستقیم داشت و مورد اعتماد آنها بود. ارتباط ایشان با عالمان تنها منحصر در کویت نبود بلکه با عالمان دیگر کشورهای اسلامی نیز همکاری می‌کرد. آیت الله سید محسن حکیم، آیت الله سید محمود شاهرودی، آیت الله سید ابوالقاسم خویی، آیت الله شهید سید محمدباقر صدر، آیت الله سید محمدرضا گلپایگانی و آیت الله محمد فاضل لنکرانی، آیت الله سید علی سیستانی، آیت الله ناصر مکارم شیرازی، علامه سید مرتضی عسکری، آیت الله صافی گلپایگانی و علامه سید محمدحسین فضل‌الله ازجمله عالمانی بودند که حاج کاظم با آنها در ارتباط بوده و آنها را در امور مختلف مالی پشتیبانی می‌کرد تا جایی که نماینده تام‌الاختیار برخی از آنها نیز بود. طبق همین اعتماد بود که آیت الله العظمی خویی ایشان را به عنوان یکی از اعضای اصلی هیئت امناء مؤسسه خیریه امام الخویی لندن منصوب کرده بود.
ارتباط با مردم و نیازمندان
حاج کاظم که مردی سخت‌کوش و خستگی‌ناپذیر بود، تمام زندگی و دارایی‌های خود را وقف نیازمندان، مستضعفان، مصیبت‌دیدگان، یتیمان و مستمندان کرد و عیادت از بیماران و شرکت در مراسمات ترحیم تا پایان عمرش حتی زمانی که بیمار و ضعیف بود را ترک نکرد. ایشان همواره به حمایت از طلاب علوم دینی کویتی و خانواده‌هایشان و ساخت آپارتمان برای آنها می‌پرداخت.
خدمات اجتماعی فرهنگی
رویکرد حاج کاظم در انجام اعمال بشردوستانه و خدمت به مردم منحصر به کشور کویت نبود بلکه با نگاهی فراملی، مسلمانان سایر کشورها را نیز مورد حمایت قرار می‌داد. ایشان دربسیاری از کشورها، به تأسیس و مدیریت مراکز علمی، فرهنگی و اجتماعی همت گماشت که برخی از آنها عبارت‌اند از:
- ایجاد کار اطلاع‌رسانی دینی-فرهنگی در کویت با افتتاح مسجدالنقی(ع)؛ مسجدالنقی در سال ۱۹۶۷م افتتاح شد و با نمازهای دسته‌جمعی، مجالس ذکر، ادعیه، درس و سخنرانی در معرفی اسلام جامع برای تربیت نسل‌های آینده تلاش می‌کند.
- تأسیس انتشارات دارالتوحید للنشر و التوزیع؛ این انتشارات در سال ۱۹۷۶م تأسیس شد. چاپ و انتشار میلیونی بیش از سیصد عنوان درموضوعات و مفاهیم مختلف اسلامی به زبان‌های مختلف، چاپ میلیون‌ها بروشور و پخش رایگان آن بین مردم و همچنین چاپ کتاب‌چه‌هایی در زمینه اندیشه اسلامی به زبانی ساده و روان برای عموم مردم از جمله فعالیت‌های این انتشارات است.
- تأسیس مؤسسه و ستاد اتحاد برای حج در سال ۱۹۷۹م؛ این مؤسسه که به مؤسسه «حاج کاظم» نیز شهرت دارد، یکی از بهترین سازمان‌هایی است که با طرح جامعی برای انجام مناسک حج و تأمین نیازهای ضروری زائران خانه خدا و همچنین ایجاد فضای آموزشی اخلاقی در ایام حج، فعالیت می‌کند.
- تأسیس بنیاد البلاغ؛ مرکز فرهنگ البلاغ در سال ۱۹۸۰م تأسیس شد. چشم‌انداز فکری و عملی مؤسسه، برخاسته از نیاز به طرح‌های فرهنگی، آموزشی و آگاه‌سازی پیشگامانه با نگاه روش‌مند قرآنی است. وبسایت البلاغ نیز که در سال ۱۹۹۸م تأسیس شده یکی از مهم‌ترین وبسایت‌های فرهنگی است و منبع مهمی برای اطلاعات ارزشمند و موضوعات جالب به شمار می‌رود.
- تأسیس کتابخانه اهل‌بیت(ع) در پاریس؛ کتابخانه اهل‌بیت(ع) در سال 1982 م در پاریس تأسیس شد. مؤسسه الهدی نیز زیر نظر این مرکز برای انتشار کتب اسلامی پدید آمد.
- تأسیس بنیاد اهل‌بیت(ع) این مرکز که در سال ۱۹۸۴م تأسیس شد، فعالیت‌های متعددی در کشورهایی چون کنیا، اوگاندا، تانزانیا، سوریه، هند، پاکستان و ایران دارد. فعالیت‌های اجتماعی و عمرانی، تعلیم و تربیت، ساخت مراکز دینی-فرهنگی، نگهداری از ایتام، احداث مسکن و مراکز پزشکی، تأسیس حوزه‌های علمیه ازجمله فعالیت‌های این مرکز است.
- تأسیس انجمن اهل‌بیت(ع) در پاریس؛ این انجمن در سال ۱۹۹۲م در پاریس تأسیس شد. معرفی و گسترش اسلام، دعوت به ارشاد و اصلاح اجتماعی، انجام فعالیت‌های مختلف از قبیل گفتگو، سمینار، جشن‌ها، تشکیل مجالس ادعیه و اهل‌بیت(ع) و دروس حوزوی از جمله اهداف آن است.
- تأسیس حسینیه دارالزهرا(س)؛ این حسینیه در سال ۱۹۹۵م تأسیس شد و به عنوان یکی از مراکز اسلامی، بستری برای آگاهی‌بخشی به شیعیان است که همه گروه‌های سنی را پوشش می‌دهد. فعالیت‌های متنوعی چون اردوی ارشاد، برگزاری جشن‌ها، سمینارهای فرهنگی و آموزش معارف اسلامی برای مردان و زنان از جمله کارهای دینی-فرهنگی این حسینیه است.
- مؤسسه خیریه امام الخویی در لندن؛ این نهاد بین‌المللی توسط آیت الله خویی در سال ۱۹۸۹م در لندن تأسیس شد. حاج کاظم از اعضای اصلی آن محسوب می‌شد. این بنیاد فعالیت‌های مختلفی از جمله خدمات اجتماعی، رسانه‌ای، فرهنگی و مذهبی را انجام داده و انجمن‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی فراوانی را مدیریت می‌کند. این مؤسسه یکی از مدارس دانشگاهی معمولی در بریتانیا محسوب می‌شود.
رحلت
حاج کاظم، سرانجام پس از عمری تلاش و کوشش در روز سه‌شنبه ششم صفر ۱۴۴۰ق مصادف با ۲۵ مهر ۱۳۹۷ش دعوت حق را لبیک گفت و به دیار باقی شتافت. حضور گسترده مردم در مراسم ختم، پیامهای تسلیت فراوان از اشخاص و مجامع گوناگون و مراسم ترحیم گسترده در اقصا نقاط دنیا، نشان از محبوبیت او نزد جامعه جهانی دارد.
همچنین در پی رحلت ایشان، شخصی‌تها و نهادهای سیاسی و مذهبی درگذشت ایشان را تسلیت گفتند. در پیام تسلیت حسین المعتوق عضو کویتی شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) آمده است:
«این مرد مخلص نقش مهمی را در خدمت به اسلام و برافراشتن پرچم این دین از راه کمک به تشکیل مؤسسات دینی و کمک به حوزه‌های علمیه و مساعدت به حرکت اسلامی مخلص و فعال در کشورهای مختلف جهان ایفاکرد. او به کمک به محرومین و مظلومین و سرپرستی ایتام و خانواده‌های مستضعف اهتمام داشت و در کنار مجاهدین در مواجهه با حزب ظالم بعث عراق ایستاد و از مهم‌ترین اشخاص مورد اعتماد مرجع شیعه آیت الله سید ابوالقاسم خویی بود. همچنین نقش بارز این مرد در تلاش برای وحدت صف و تقویت روحیه وحدت و الفت فراموش شدنی نیست.»